De Wet Strafprocesrecht I van 9 april introduceert belangrijke hervormingen in het verjaringsregime van strafvorderingen. Deze veranderingen zijn gericht op drie hoofdpunten:
1. **Aanpassing Eindpunt Verjaringstermijnen**:
– De verjaringstermijn stopt niet meer bij de definitieve afhandeling van de strafzaak, maar wanneer de zaak voor de rechter wordt gebracht.
– Hierdoor sluit het verjaringsregime nauwer aan bij dat van burgerlijke zaken, waar verjaring stopt zodra de zaak aanhangig is gemaakt bij de rechtbank.
– Het loutere feit dat een onderzoek loopt of dat een zaak aanhangig is bij een onderzoeksgerecht, stopt de verjaringstermijn niet.
2. **Afschaffing van de Stuiting en Inperking van de Schorsing**:
– De oude regeling waarbij gerechtelijke autoriteiten door onderzoekshandelingen een nieuwe verjaringstermijn konden starten, wordt afgeschaft.
– Schorsing van de verjaring is nu alleen mogelijk bij een wettelijk beletsel dat het onderzoek of de vervolging verhindert.
– Ad hoc schorsingsgronden zijn verwijderd uit artikel 24, behalve in specifieke gevallen zoals onderhandelingen voor een minnelijke schikking of strafbemiddeling.
3. **Verlenging en Vereenvoudiging van Verjaringstermijnen**:
– De wetgever vereenvoudigt de verjaringstermijnen, waarbij de lengte nu vooral afhangt van de maximumstraf.
– Veel verjaringstermijnen worden verlengd, wat de praktische impact van de afschaffing van stuiting relativeert.
– Nieuwe categorieën van onverjaarbare misdrijven worden geïntroduceerd, zoals moord en roofmoord onder bepaalde omstandigheden die een land of internationale organisatie ernstig kunnen schaden.
Nieuwe Sanctie voor Overschrijding Redelijke Termijn
Een belangrijke nieuwe toevoeging is een sanctie voor het geval dat de redelijke termijn wordt overschreden. Naast strafvermindering en eenvoudige schuldigverklaring kan de rechter nu ook de strafvordering niet-ontvankelijk verklaren bij een zeer ernstige schending van de redelijke termijn. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij grove nalatigheid van het Openbaar Ministerie.
Inwerkingtreding en Overgangsrecht
De wet treedt in werking op 28 april, tien dagen na publicatie in het Belgische Staatsblad. Er is geen specifiek overgangsrecht, wat betekent dat alle niet-verjaarde strafvorderingen vanaf die datum volgens de nieuwe regels behandeld moeten worden.
Deze hervormingen beogen een efficiënter en rechtvaardiger strafprocesrecht door de verjaring beter te laten aansluiten bij de juridische praktijk en de bescherming van de rechten van betrokkenen te waarborgen.
Heeft u nog vragen over dit artikel of over strafrecht in het algemeen? Contacteer Peterfreund & Associates, uw advocaat strafrecht!
