Wat is het verschil tussen een
?
In België bestaan er twee soorten aanhoudingen die door de politie of het gerecht kunnen worden opgelegd: de bestuurlijke aanhouding en de gerechtelijke aanhouding. Hoewel beide situaties kunnen leiden tot een tijdelijke vrijheidsberoving, verschillen ze fundamenteel in hun doel, duur en rechtsgrond. In deze blog leggen we het verschil helder uit.
Bestuurlijke aanhouding: openbare orde handhaven
Een bestuurlijke aanhouding is bedoeld om de openbare orde te handhaven. Denk bijvoorbeeld aan iemand die opzettelijk de rust verstoort tijdens een betoging of in een dronken toestand de veiligheid op straat in gevaar brengt. In zo’n geval kan de politie die persoon bestuurlijk aanhouden om de situatie onder controle te krijgen.
Kenmerken van bestuurlijke aanhouding:
- Gebeurt op initiatief van de politie of burgemeester.
- Heeft niets te maken met een strafrechtelijk onderzoek.
- Duurt maximaal 12 uur.
- Er is geen tussenkomst van een onderzoeksrechter nodig.
- Er volgt doorgaans geen vervolging, tenzij er strafbare feiten zijn vastgesteld.
De bestuurlijke aanhouding is dus een preventieve maatregel, die tot doel heeft onmiddellijke overlast of gevaar voor de samenleving te stoppen.
Gerechtelijke aanhouding: onderdeel van strafonderzoek
Een gerechtelijke aanhouding gebeurt daarentegen in het kader van een strafonderzoek. Als iemand verdacht wordt van het plegen van een misdrijf, kan hij of zij door de politie worden gearresteerd voor ondervraging en verder onderzoek. Binnen 48 uur moet een onderzoeksrechter beslissen of de betrokkene aangehouden blijft.
Kenmerken van gerechtelijke aanhouding:
- Is gericht op het ophelderen van een strafbaar feit.
- Wordt uitgevoerd op vraag van het parket of de onderzoeksrechter.
- Kan leiden tot voorlopige hechtenis.
- De betrokkene heeft recht op een advocaat strafrecht vanaf het eerste verhoor.
- Er moet een duidelijke verdenking bestaan van een misdrijf.
Deze vorm van aanhouding kan grote gevolgen hebben. Als de onderzoeksrechter de aanhouding bevestigt, kan de verdachte in de gevangenis belanden in afwachting van zijn proces.
Rechten van de aangehouden persoon
Zowel bij een bestuurlijke als een gerechtelijke aanhouding zijn er belangrijke grondrechten van toepassing. In het geval van een gerechtelijke aanhouding speelt de advocaat strafrecht een centrale rol: hij of zij ziet erop toe dat de rechten van de verdachte worden gerespecteerd, zoals het zwijgrecht, recht op inzage in het dossier en recht op verdediging.
Conclusie
Een bestuurlijke aanhouding is een tijdelijke maatregel om ordeverstoring te voorkomen, terwijl een gerechtelijke aanhouding een stap is binnen een strafrechtelijk onderzoek. Begrijpen wat deze begrippen betekenen, helpt om je rechten te kennen en gepast te reageren wanneer je of iemand uit je omgeving hiermee geconfronteerd wordt.
Heb je vragen over je rechten bij een aanhouding? Neem dan contact op met een ervaren advocaat strafrecht om je correct te laten informeren en begeleiden.